Akademisyen, bilim insanı, sanayici, iş insanı, bürokrat gibi alanının uzmanlarını, öğrencilerle buluşturan BTÜ Konuşmaları’nın bu haftaki konuğu Bursa Teknik Üniversitesi (BTÜ) İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Burak Darıcılı oldu. Darıcılı, küresel mücadelede avantaj sağlayabilmek için istihbaratın öneminden bahsetti.
Mimar Sinan Yerleşkesi Turkuaz Salon’da her çarşamba günü gerçekleştirilen programın konuğu olan Doç. Dr. Ali Burak Darıcılı, “Küresel İstihbarat Savaşları” başlığının detaylarını aktardı. Türkiye’nin oldukça karmaşık bir coğrafyada olduğunu ve böyle bir coğrafyadaki ülkenin, güçlü bir ordu ve istihbarat yapısından başka çaresi olmadığın kaydeden Darıcılı, Türkiye’de son dönemde istihbarat kapasitesinde ciddi verim artışı olduğunu söyledi. İstihbarın tanımını yapan Ali Burak Darıcılı, “İstihbarat; çeşitli kaynaklardan derlenen bilgilerin analiz edilmesi, kıymetlendirilmesi ve anlamlı bir bütün haline getirilip siyasi karar vericinin önüne konulmasıdır” dedi. İstihbaratın uluslararası sistemdeki yerinden bahseden Doç. Dr. Darıcılı, “Uluslararası sistemde, diğer devletlerle bölgesel ve küresel alanda girdiğiniz güç mücadelenizde, rakibinizin ne öğrendiğini, sizinle ilgili olası stratejilerin ne olduğunu, size yönelik nasıl eylemsellik içerisinde olacağı, rakibinizin potansiyel stratejisi gibi birçok parametreyi bilmeniz gerekir. O nedenle istihbarat servisine ihtiyacınız vardır. Dolayısıyla istihbarat faaliyetlerinin geleceğe yönelik olması gerekir. Güç mücadelesinde işini iyi yapan istihbarat servisi önemli bir enstrümandır. Ancak işini zamanında ve doğru yapmayan istihbarat yapısı, size siyasi fiyasko yaşatır. Uyumlu ilişki kuramadığınız istihbarat ve güvenlik bürokrasisi size zorluk yaşatır” diye konuştu.
“Belli Bir Standartta İstihbarat Denetlenmeli”
İstihbaratın denetlenebilir olması gerektiğini vurgulayan Darıcılı, “İstihbaratın, belli bir standart ve prensiple, demokratik bir denetime tabi olması verimliliğin artması noktasında çok büyük önem arz eder. Bu nedenle devletin işleyişi ile ilgili mahrem bilgilerin başka yerlerde konuşulmasını engelleyecek şekilde bir denetim mekanizmasının oluşturulması gerekir. Doğru bir denetim sistemiyle istihbaratın denetimi mahremiyeti engellemez, sadece derinliği artırır” dedi.
“Yüksek Teknoloji Önem Arz Edecek”
Yüksek teknoloji kullanımının, istihbaratı faaliyetler için gelecekte çok büyük önem arz edeceğini aktaran Ali Burak Darıcılı, “Yapay zekâ üzerinden yapılan istihbarat analizleri, yapay zekâ algoritmaları, sosyal medya istihbaratının analizi, dinleme teknikleri, görüntü izleme sistemleri, uydu cihazları gibi teknolojik sistemler istihbaratın geleceğinde çok büyük bir önem arz edecek” ifadelerini kullandı.
Mücadelede Avantaj İçin Neler Yapılmalı?
Küresel mücadelede avantajın ele alınması için yapılması gerekenleri anlatan Darıcılı, şunları sözlerine ekledi: “Zamanında ve isabetli kararlar alıp sisteminizi sürekli olarak reforme etmeniz, denetimi kuvvetli yapmanız, teknolojik gelişmeleri takip etmeniz, özelleştirme süreçlerini belirli hukuki standartlar çerçevesinde sisteminize dâhil etmeniz, bürokrasi ve siyaset arasındaki uyumu iyi sağlamanız size avantaj sağlayacaktır. Tüm bunları yaparsanız memleketiniz açısından faydalı bir kurumsal yapı oluşturuşunuz ve küresel mücadelede istihbarat servisiniz size çok büyük katkı sağlar. Pozitif olarak insanlar da istihbarat ve ordu yapısına güvenir.”