Bilinçsiz Antibiyotik Kullanma Geleceğini Karartma
Bursa Teknik Üniversitesi ( BTÜ) Genç Kimya Topluluğu tarafından Akıllı İlaç Kullanımı Farkındalık Eğitimi konulu etkinlik düzenlendi. Mimar Sinan yerleşkesinde düzenlenen etkinliğe BTÜ Rektörü Prof. Dr. Arif Karademir, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet Zeki Ünal, Yıldırım İlçe Sağlık Müdürü Dr. Ferhat Ekinci, Dr. Belkıs Yaşa, BTÜ öğretim üyeleri ve öğrenciler katıldı. Kişilerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine göre uygun ilacı, uygun süre ve dozajda nasıl alması gerektiğinin anlatıldığı etkinlikte, yanlış ve akılcı olmayan ilaç kullanımı nedeniyle oluşabilecek riskler hakkında bilgiler verildi. Etkinliğin açılış konuşmasını yapan BTÜ Rektörü Prof. Dr. Arif Karademir ilaç kullanımı esnasında yapılan yanlışlara değindi: “Bir şeyin ilaç ya da zehir olmasını belirleyen asli nüans onun dozudur” diyen Prof. Dr. Karademir konuşmasına şöyle devam etti: “İlaçları vücudumuza aldığımızda, karaciğer, böbrek gibi birtakım organlarda birikmeler meydana geliyor. O nedenle öncelikle kişinin hasta olmamaya çalışması lazım. Önemli olan nokta şudur ki; İlaç kullanımını azaltmalıyız, antibiyotik kullanımında OECD ülkeleri içerisinde birinci sıradayız. Bu vesileyle bugün yapılan bu programı çok önemli buluyorum. İlaç yazan doktor iyi, yazmayan kötü algısını ortadan kaldırmamız gerekiyor. Bunun Avrupa’daki örneklerine baktığımızda, özellikle İngiltere gibi ülkelerde ilaç almak son derece zordur ve kutu ile ilaç satılmaz. Umarım bugün bu etkinlik bizler için bir bilinçlenme vesilesi olur.”
Yanlış İlaç Kullanımı Bir Çok Hastalığa Davetiye Demektir
Daha sonra etkinlik kapsamında bir sunum gerçekleştiren Dr. Belkıs Yaşa, yanlış ilaç kullanımının yarattığı sorunların altını çizdi. Akıllı ilaç kullanımı kavramı hakkında bilgi vererek sözlerine başladı: “Bu tanım ilk defa 1985 yılında Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılmıştır. Kişilerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine göre uygun ilacı, uygun süre ve dozda vermektir. Akıllı ilaç kullanımında sorumluluk sahibi olan taraflar öncelikle hekimler, eczacılar, hemşireler, hasta yakınları ve üreticilerdir. İlaçların gereksiz ve yanlış kullanımı, grip gibi viral hastalıklarda antibiyotik alımı, ilaç kullanımında özensiz davranılması, uygunsuz kişisel tedavilere başvurulması ve bilinçsiz gıda takviyeleri ise akılcı olmayan ilaç kullanım şekilleridir. Gereksiz yere enjeksiyon önerilmesi, ilaç etkileşimlerinin ihmal edilmesi, ilaç taşıma, bulundurma ve saklama ile ilgili kurallara uyulmaması halinde mortalite (ölüm), morbite (sakatlık), riskleri ortaya çıkmaktadır. Bu ise hastaların tedaviye uyum sağlayamamasına, bazı hastalıklara karşı direnç gelişmesine, hastalıkların tekrarlamasına ya da tedavi maliyetlerinin artmasına neden olmaktadır. Halkımızın bu konuda üstüne düşen görevleri yapması gerekiyor. Hekim dışında başkalarının tavsiyesi ile ilaç kullanmamalı, yakınlarımıza ilaç önermemeliyiz, öncelikle bir hekime başvurmalıyız ve onlara ilaç yazması konusunda baskı yapmamalıyız. Ayrıca kendi kullandığımız ilaçlar hakkında bilgi sahibi olmalıyız”
Daha sonra yanlış antibiyotik kullanımı hakkında önemli bilgiler veren Dr. Belkıs Yaşa şu ifadeleri kullandı: “Antibiyotikler sadece bakteriler için etkilidir, virüslere bağlı enfeksiyonları tedavi etmez, bu konu hakkında toplumumuzda çok sayıda inanılan yanlış bilgi var. Antibiyotik ateş düşürmez, sadece uygun doz ve şekillerde kullanılan antibiyotik hastalığın kaynağı olan enfeksiyonu ortadan kaldırdığı için ateş düşer. Soğuk algınlığı ve grip çoğunlukla kendi kendine iyileşebilen hastalıklardır ve antibiyotik alımını gerektirmez, iyi bir bağışıklık sistemi bu hastalıkları yenebilir.” Antibiyotik direnci ile bağırsak mikrobiyotasının ilişkisinin önemine de değinilen etkinlik, soru cevap bölümündeki konuşmalar ve katkıların peşinden son buldu.