Deprem Mühendisliği Uygulama ve Araştırma Merkezi Açıldı
Bursa Teknik Üniversitesi (BTÜ) bünyesinde kurulan Deprem Mühendisliği Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin (BTÜ-DEPAR) açılış töreni BTÜ Yıldırım Yerleşkesinde gerçekleştirildi. Açılış töreni ve öncesinde gerçekleştirilen “Bursa, Deprem Gerçeği ve Mevcut Yapı Stoğunun Değerlendirilmesi” konulu konferansa BTÜ Rektörü Prof. Dr. Arif Karademir, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Mehmet Ersan Aytaç, TÜBİTAK BUTAL Müdürü Sedat Aktaş, Devlet Malzeme Ofisi Bölge Müdürü Murat Kaya, İl Afet ve Acil Durum Müdür vekili Yalçın Mumcu, Nilüfer Belediyesi Meclis Üyesi Fırat Emiroğlu, İMSİAD Başkanı Mustafa Andıç, BUSİAD Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Buğra Küçükkayalar, çok sayıda davetli, öğretim üyeleri ve öğrenciler katılım gösterdi.
BTÜ Rektörü Prof. Dr. Arif Karademir açılış konuşmasında; öğretim üyesi ve öğrenci sayılarının az olduğunu ancak bununla birlikte öğretim üyesi başına düşen akademik yayın, patent, öğrenci ortalamalarında ve mezunların işe yerleşme oranlarında BTÜ’nün üst seviyelerde olduğunu belirtti. Deprem Mühendisliği Uygulama ve Araştırma Merkezi ile birlikte İnşaat Mühendisliği ve Zemin Mekaniği Laboratuvarlarının da açılışını gerçekleştirmiş olduklarını dile getiren Rektör Karademir; “BTÜ-DEPAR tasarım, analiz, test, danışmanlık, sürdürülebilir mesleki eğitim, nitelikli teknik bilgi ve standardizasyon konularında da sektöre destek vererek başta Bursa olmak üzere ülkeye ve millete fayda sağlayacaktır. Katkılarından dolayı İnşaat Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. İsa Yüksel ve BTÜ-DEPAR Müdürü Doç. Dr. Beyhan Bayhan’a özellikle teşekkür ediyorum.” ifadelerini kullandı.
BTÜ-DEPAR açılış töreni münasebetiyle düzenlenen “Bursa, Deprem Gerçeği ve Mevcut Yapı Stoğunun Değerlendirilmesi” konulu konferans Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener’in sunumu ile başladı. Prof. Dr. Özener, Bursa’nın Kuzey Anadolu fay hattının geçtiği tehlikeli bir bölgede yer aldığını, deprem tehlikesinin her an var olduğunu ancak risk faktörünü azaltmak için herkesin yapacak görevleri olduğunu belirtti. 1939 Depremi ile Kuzey Anadolu fay hattında domino etkisi ile batıya doğru kayan noktalarda çeşitli yıllarda depremler meydana geldiğini aktaran Prof. Dr. Özener, “Deprem sırası deniz içinden geçen fay üzerine ulaşmış durumda, bu anlamda gerek deniz tabanında gerekse karada kurduğumuz sistemler ile Marmara Denizini gözlemliyor, fayın kaç parça halinde olduğunu belirlemeye çalışıyoruz.” şeklinde konuştu.
Marmara’da 7,2 Büyüklüğünde Birikmiş Bir Enerji Var
Teknolojik gelişmeler doğrultusunda milimetrik hassasiyete sahip cihazlar ile Türkiye’nin 1079 noktasında yer değişimlerini ölçtüklerini söyleyen Prof. Dr. Özener; “Ölçümlerimiz ve jeodezi bilimi doğrultusunda Anadolu, batıya doğru hareket ediyor, bizi almak istemeseler de bu kayma hareketi neticesinde bir gün Avrupa Birliğine gireceğiz. Yerkabuğu fiziğini anlamaya çalışıyoruz, Marmara’da 7,2 büyüklüğünde birikmiş bir enerji olduğunu tespit edebiliyoruz. Deprem şuanda da olabilir, 5-10 yıl içinde de gerçekleşebilir, ama bir gün bu deprem olacak. Fayın tek parça halinde kırılması durumunda Depremin büyüklüğü 7,5 – 7,7 şiddetine de çıkabilir. Depremi önleyemeyiz ancak sağlam binalar yaparak riski azaltabiliriz. Kentsel dönüşüm uygulamalarını alan hatta mahalle bazlı değil kent ölçeğinde öngörmeliyiz. Hastane, köprü, yol, okul gibi kamu binalarının çok sağlam yapılması gerekiyor.” ifadelerini kullandı. Özener, Bursa’da böyle bir merkezin kurulmasını çok önemli bulduklarını belirterek Kandilli olarak her türlü desteği vereceklerini vurguladı.
Konferansın bir diğer konuşmacısı Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Mehmet Ersan Aytaç Bursa yapı stoğunun riskli unsurlar içerdiğini 2409 riskli yapı tespit edilmiş olup bunlarla ilgili gerekli çalışmaların devam ettiğini aktardı. İnşaat Müteahhitleri Sanayici ve İşadamları Derneği (İMSİAD) Başkanı Mustafa Andıç ise BTÜ ile üniversite sanayi işbirliğinin güzel örneklerini sergilemeyi arzuladıklarını dile getirerek deprem konusundaki ilk sivil insiyatifli çalışmaları İMSİAD olarak gerçekleştirdiklerini belirtti.
BTÜ İnşaat Mühendisliği Öğretim Üyesi ve Deprem Mühendisliği Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Beyhan Bayhan Marmara Denizinde kırılması beklenen fayın 1766’dan beri aktif olmadığını ve bilimsel araştırmaların 7 büyüklüğünde bir deprem beklendiğini ortaya koyduğunu belirtti. Dünyanın 4,5 milyar yıllık geçmişinde sadece son 100 yıla ait aletsel ölçüm verilerine sahip olduklarını, bunun yeterli olmadığını ve asıl hedefin çok sağlam binalar inşa etmek olması gerektiğini vurguladı. Bursa’nın zemin yapısı nedeniyle olası bir depremde büyük hasar alma durumunda olduğunu aktaran Doç. Dr. Bayhan; “zemin sıvılaşması, zeminin yapısal özelliği, faylara yakınlık gibi çok farklı etmen hasarın boyutunu arttırabiliyor. Depreme karşı akılcı olmalıyız. Yönetmeliklerimiz çok kapsayıcı ve yeterli ancak sorunlar, uygulama ve denetimi doğru şekilde yapmayanlardan kaynaklanıyor. Doğru tasarım, doğru uygulama ve doğru denetim ile depremin yıkıcı etkilerini mümkün olduğunca azaltabiliriz.” şeklinde konuştu.
Konferansın ardından Deprem Mühendisliği Uygulama ve Araştırma Merkezi, İnşaat Mühendisliği ve Zemin Mekaniği Laboratuvarlarının açılışı gerçekleştirilerek cihaz ve donanımlar incelendi.