BTÜ’lü Öğretim Üyesinin TÜBİTAK 3501 Başarısı

Bursa Teknik Üniversitesi (BTÜ) Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Emrah Sarıca’nın projesi TÜBİTAK 3501 Kariyer Geliştirme programı kapsamında desteklenmeye hak kazandı. “Yakın Kızılötesi Bölgede Geçirgenliği Artırılmış Saydam İletken Oksit Malzemelerin Büyütülmesi ve Sb₂Se₃ Tabanlı Güneş Hücrelerine Uygulanması” başlıklı proje de ayrıca Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Fizik Bölümü Arş. Gör. Dr. Makbule Terlemezoğlu Bilmiş ve Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İdris Akyüz de yer alacak. Saydam iletken oksit malzemeler, üzerine düşen ışığın %85’inden fazlasını geçiren ve aynı zamanda elektriği de büyük ölçüde ileten malzemelerdir diyen Saırca gelişen teknoloji ile birlikte hayatımızda yer alan elektronik cihazlardaki artış dikkate alındığında bu malzemelere olan talebin giderek artacağını vurguladı. Sarıca ayrıca proje ile teknolojinin bu alanına yönelik katkı sağlanacağına değindi. Dr Öğr. Üyesi Emrah Sarıca 22 ay sürecek olan proje ile ilgili ayrıca şunları paylaştı: “Saydam iletken oksit malzemeler, güneş hücreleri, panel ekranlar, optik sensörler, ışık yayan diyotlar (LED) gibi oldukça geniş yelpazedeki opto-elektronik aygıtlar için önemli bir malzemeleridir. Kalay katkılı indiyum oksit diğer bilinen adıyla ITO, en yaygın kullanıma sahip malzemedir. Ancak ITO’nun, panel ekran teknolojisinde yoğun olarak kullanılması indiyum (In) kaynağına olan talebi artırmaktadır. Bu durum hali hazırda nadir bulunan bir element olan In için maliyet açısından göz ardı edilemeyecek dezavantajlar doğurmaktadır. Diğer yandan In’un toksik element olması nedeniyle hem daha çevreci hem de doğada bolca bulunabilir elementler içeren saydam iletken oksit malzemelere ihtiyaç duyulmaktadır. Ayrıca saydam iletken oksitlerin, oda sıcaklığında sahip olduğu yüksek taşıyıcı konsantrasyonu nedeniyle ışığın yakın kızıl ötesi (NIR) dalgaboyunda geçirgenliği önemli ölçüde düşmektedir. Bu durum özellikle bu malzemelerin, üst elektrot olarak yer aldığı ve gelen ışığın ilk olarak bu katmandan geçtiği güneş hücrelerinde dezavantaj meydana getirmektedir. NIR bölgedeki geçirgenliğin azalması, bu dalgaboyundaki ışığın güneş hücresi içerisindeki aktif bölgeye ulaşmasını kısıtlamakta, dolayısıyla düşük bant aralıklı güneş hücrelerinin verimini olumsuz yönde etkilemektedir. Bu nedenle, daha yüksek verimlilik için NIR bölgede geçirgenliği artırılmış saydam iletken oksit malzemelere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu proje çalışmasında ise çevre dostu olan, bolca bulunabilir elementler içeren ve NIR bölgede geçirgenliği artırılmış kalay oksit (SnO₂) esaslı yeni saydam iletken oksit malzemelerin geliştirilerek ve Sb₂Se₃ güneş hücrelerine uygulanarak verimlilikte artış elde edilmesi hedeflenmektedir.”

Proje 22 Ay Sürecek

22 ay süre ile destelenecek olan bu projede elde edilen sonuçların uluslararası saygın dergilerde yayınlanma potansiyelinin yüksek olduğunu vurgulayan Sarıca, çalışma kapsamında yüksek lisans ve doktora bursiyerlerinin de yer alacağını ve genç araştırmacılar yetiştirileceğini ve proje kapsamında geliştirilecek malzemelerin ticarileşebilir seviyeye ulaştırılmasına da önem verileceğini ifade etti.